Η δεύτερη επάρατος

Μετά τη χούντα (στην οποία οφείλονται όλα τα στραβά των πρώτων 25 ετών μετά τη Μεταπολίτευση) ο νέος κακός μπαμπούλας είναι η παγκοσμιοποίηση. Οι πολιτικοί μας μονίμως επισείουν τον κίνδυνό της και διαρκώς αναφέρουν τα αρνητικά και τις συμφορές, με τις οποίες μας φόρτωσε. Ωστόσο, μια πιο προσεκτική ανάλυση δείχνει ότι η παγκοσμιοποίηση μας ωφέλησε πολλαπλώς, τόσο ως καταναλωτές, όσο και ως οικονομία συνολικά. Είναι κι αυτή μια συζήτηση που πρέπει να ξεκινήσουμε κάποτε στα σοβαρά.

Επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων ΤΕΙ

Ο Υπουργός Παιδείας ετοιμάζει νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, στο οποίο θα προβλέπεται και η δυνατότητα ίδρυσης μεταπτυχιακού τμήματος από ΤΕΙ, ενώ θα παρέχονται κίνητρα για συνεργασία μεταξύ ΑΕΙ και ΤΕΙ για την κατάρτιση κοινών μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Στο σχετικό ρεπορτάζ, όμως, ξεχωρίζει μια αποστροφή του λόγου του Υπουργού, ο οποίος κατέκρινε το ΠΑΣΟΚ, επειδή δημιούργησε ΤΕΙ σε πολλά μέρη της Ελλάδος, χωρίς να διασφαλίσει τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.

Από τη φράση αυτή προκύπτουν αρκετά (όχι όλα, ούτε καν τα περισσότερα!) από τα στραβά της ανώτερης/ ανώτατης παιδείας στη χώρα μας: αφ' ενός η λαϊκιστική ίδρυση ΤΕΙ όπου της Ελλάδος, με αποκλειστικό κριτήριο την άγρα ψήφων εκ των τοπικών κοινωνιών, τις οποίες θα ταΐζουν οι σπουδαστές (και ίσως και του μέρους εκείνου του πανεπιστημιακού κατεστημένου που επιδιώκει επιπλέον διορισμούς) - αφ' ετέρου, η δυνατότητα του κράτους να ιδρύει, εντελώς αυθαίρετα, χωρίς κάποιον έλεγχο (άλλωστε τι έλεγχος μπορεί να γίνει στην παντοδυναμία του κράτους;), πανεπιστήμια και ΤΕΙ χωρίς οποιαδήποτε πραγματική, μη-εκλογική σκοπιμότητα, χωρίς κάποια σύνδεση με την αγορά και τις ανάγκες της. Από τρίτου, η απαίτηση για αναγνώριση "επαγγελματικών δικαιωμάτων" στα πτυχία: αυτό δείχνει ότι σημασία δεν έχει η αναγνώριση της επαγγελματικής αξίας κάποιων σπουδών από την ίδια την αγορά εργασίας, αλλά άνωθεν, από το κράτος, προφανώς συνοδευόμενη και από τη δημιουργία κρατικών θέσεων εργασίας, οι οποίες να ανταποκρίνονται (ανεξαρτήτως της αναγκαιότητάς τους για την κοινωνία ή τον κρατικό μηχανισμό) στα αντικείμενα σπουδών των καινούργιων ΑΕΙ ή ΤΕΙ, που το κράτος θεώρησε σκόπιμο να ιδρύσει.

Αντιμονοπωλιακός οίστρος ή κρυμμένος προστατευτισμός;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε πρόστιμο-ρεκόρ, ύψους 900 εκατ. ευρώ, στη Microsoft λόγω της μη συμμορφώσεως της τελευταίας σε παλαιότερη απόφασή της. Δεν ξέρω τις λεπτομέρειες της αρχικής αποφάσεως, ούτε της δικαστικής διαμάχης εν γένει - επιφυλάσσομαι να τις μελετήσω. Αλλά είμαι, κατ' αρχήν, καχύποπτος απέναντι στην αντιμονοπωλιακή νομοθεσία, πολλές φορές γίνεται όργανο, διά του οποίου κάποιος ανταγωνιστής χρησιμοποιεί το κράτος, για να σταματήσει την εξέλιξη του αντιπάλου του. Ακόμη πιο έντονος είναι ο φόβος μου ότι κάτι τέτοιο μπορεί να γίνεται στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία βλέπει μια αμερικανική εταιρεία ως εχθρό. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιβλήθηκαν τόσο ισχυρά μέτρα κατά της Microsoft, παρ' ότι εκεί εδρεύουν οι σημαντικότεροι ανταγωνιστές της. Αυτό μπορεί, φυσικά, να εξηγηθεί εν μέρει από τη διαφορά στις νομοθεσίες (η οποία δεν είναι, όμως, τόσο μεγάλη, όσο φανταζόμαστε). Μήπως όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διακρίνεται από υπερβάλλοντα προστατευτικό ζήλο;

Κρατικός ... πολιτισμός;

Σήμερα έχουμε τις μεγάλες προκριματικές εκλογές στην Ελλάδα! Όχι για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ή τον υποψήφιο Πρόεδρο/ Πρωθυπουργό, αλλά για το μεγάλο εθνικό θέμα της εκπροσωπήσεως της χώρας μας στη Eurovision.

Φυσικά, η διαδικασία αυτή γίνεται στα πλαίσια του εκπολιτισμού μας. Το κράτος, δηλαδή, φροντίζει (ξοδεύοντας τα χρήματα που, μεταξύ άλλων, εισπράττει κάθε δίμηνο μαζί με τη ΔΕΗ) να μας εκπολιτίσει, να μας κάνει κοινωνούς των μεγάλων δημιουργιών που θα εκτελέσουν οι κ.κ. Καλομοίρα, Μαρτάκης και Χρύσπα. Να μην ακούμε, βρε αδερφέ, μόνο λαϊκούρες και σκυλάδικα, αλλά το κράτος φροντίζει να έχουμε πρόσβαση στο έργο σημαντικών καλλιτεχνών τους οποίους, διαφορετικά, λόγω και του δικού μας χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, θα αγνοούσαμε!

Και, φυσικά, έχουμε στη συνέχεια και το μεγάλο αγώνα στο Βελιγράδι, ευκαιρία να δοξασθεί η χώρα μας, προβάλλοντας προϊόντα του πολιτισμού της!

Δεν πιστεύω να διαμαρτύρεται κανείς πλέον για την αξιοποίηση των εισφορών υπέρ ΕΡΤ που πληρώνουμε μαζί με το ρεύμα!

Έλεγχος στα blogs;

Κατόπιν μιας διαμάχης ΠΑΣΟΚ - ΝΔ με αφορμή τα δημοσιεύματα ενός ιστολογίου, φαίνεται ότι η Κυβέρνηση ανακάλυψε όλα τα κακά που φέρνουν τα blogs. Φέρεται, έτσι, αποφασισμένη να εισαγάγει ρυθμίσεις για τα ιστολόγια, ώστε να μη γίνεται, προφανώς, κατάχρηση της ελευθερίας του λόγου σ' αυτά. Αυτό, μάλιστα, θα γίνει, λέει, και σ' εφαρμογή κοινοτικής νομοθεσίας.

Δεν διευκρινίζεται ακριβώς τι είδους ρυθμίσεις θα μας φέρει η Βουλή μας. Αντιλαμβάνεσθε, όμως, τι θα σημαίνει η επιβολή ελέγχου στο περιεχόμενο ενός ιστολογίου; Μου θυμίζει λίγο τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, λογοκρισία - και, πρέπει να ομολογήσω, το σοκ είναι αρκετά μεγάλο, ώστε να εκδηλώσω την οργή μου ή την προτροπή μου για κάθε προσπάθεια ακύρωσης αυτής της κυβερνητικής πρωτοβουλίας.

Τι όνομα διαπραγματευόμαστε ή η κούφια απειλή του veto

Μερικές φορές δεν συνειδητοποιούμε κάποια απλά πράγματα, τυφλωμένοι από τα "εθνικά δίκαιά" μας. Η διαπραγμάτευση με τα Σκόπια για τη "διεθνή" τους ονομασία γίνεται για το όνομα, με το οποίο θα τα αποκαλούν τα υπόλοιπα κράτη στον κόσμο. Δηλαδή παζαρεύουμε με τα Σκόπια κάτι, το οποίο εν συνεχεία θα πρέπει να επιβάλουμε σε όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη του ΟΗΕ. Και μετά έχουμε την απειλή του veto στην εισδοχή των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ - δηλαδή θα πούμε στα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ: δεν αφήνουμε τα Σκόπια να εισέλθουν, επειδή δεν μας αρέσει πώς τα αποκαλείτε! Φαίνεται αυτό ρεαλιστική ή σοβαρή απειλή; Ποιος θα απομονωθεί έτσι, τα Σκόπια ή εμείς;

ΥΓ. Επειδή η καταγωγή μου είναι από τα Γρεβενά, ομολογώ την συναισθηματική μου αδυναμία να αποκαλέσω τους γείτονές μας με τη συνταγματική τους ονομασία. Δεν πιστεύω, όμως, ότι η εξωτερική πολιτική πρέπει να καθοδηγείται από το συναίσθημα και, πολύ περισσότερο, από το λαϊκισμό.

Το καταρρέον καθεστώς του κ. Bush και ο κ. Fidel Castro

Κάνω μια παρέκβαση από τα ευρωπαϊκά, μολονότι είναι επίκαιρα τα ζητήματα της κοινής εξωτερικής πολιτικής, για ν' αναφερθώ σε μια δήλωση του κ. Τσίπρα που άκουσα σήμερα: είπε ο νέος Πρόεδρος του Συνασπισμού ότι οι εξελίξεις στα Βαλκάνια δεν πρέπει να εξαρτώνται "από τις προτεραιότητες του καταρρέοντος καθεστώτος του κ. Bush". Παράλληλα, η παραίτηση (ή μάλλον δήλωση ότι δεν θα ξαναείναι υποψήφιος) του κ. Fidel Castro από τα αξιώματά του στην Κούβα απετέλεσε αφορμή να επαινεθεί (και όχι μόνο από τον αριστερό τύπο), επειδή, κατά τη διάρκεια της θητείας του, είδε να αλλάζουν 10 Αμερικανοί Πρόεδροι.

Υπό την έννοια αυτή, η δήλωση του κ. Τσίπρα είναι χαρακτηριστική των παρανοήσεων που επιθυμεί να δημιουργήσει η Αριστερά, εκμεταλλευόμενη και τρέφουσα το αντι-αμερικανικό πνεύμα των Ελλήνων. "Καθεστώς Μπους"; Μα, πρόκειται για εκλεγμένο Πρόεδρο. "Κατάρρευση"; Η 22η τροποποίηση του αμερικανικού Συντάγματος, που απαγορεύει τη δυνατότητα δεύτερης επανεκλογής; Δηλαδή κατηγορείται ένα πολίτευμα (ασχέτως της γνώμης που μπορεί να έχει κανείς για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ) ως προσωποπαγές, ουσιαστικά, καθεστώς, από αυτούς που επαινούν τον κ. Κάστρο για την σχεδόν πεντηκονταετή θητεία του (η οποία δεν ανανεωνόταν καν από ουσιαστικές εκλογικές διαδικασίες) και χαίρονται, επειδή ο κ. Τσάβες έλαβε, από τη δική του (με την έννοια της κυριότητας) Βουλή, εντολή να νομοθετεί με προεδρικά διατάγματα για 18 μήνες, χωρίς κανένα έλεγχο, προκειμενου να επιταχύνει τη μετάβαση της κοινωνίας της Βενεζουέλας στο σοσιαλισμό.

Και μετά από όλα αυτά, οι οπαδοί του "Μπολιβαριανού σοσιαλισμού" εξακολουθούν να επικρατούν ιδεολογικά στη χώρα μας!

Η Καθεστωτική Αριστερά

Το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ έναν φίλο μου που σπουδάζει στο πανεπιστήμιο της Μυτιλήνης. Ο φίλος μου αυτός καθώς και η παρέα του είναι φίλα προσκείμενοι σε κόμματα της αριστεράς (ΣΥΝ και εξωκοινοβουλευτική αριστερά).Ενώ λοιπόν συζητούσαμε για την εκπομπή που κάνει σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό, του ζήτησα-αν μπορεί-να με βγάλει στον αέρα για κανένα δεκάλεπτο προκειμένου να παρουσιάσω τις θέσεις της φιλελεύθερης συμμάχιας. Η απάντηση του ήταν ότι μπορεί, αλλά δεν θα το κάνει διότι τον ''ακούνε αριστεροί και δεν μπορεί να προβάλλει δεξιές απόψεις στην εκπομπή του''.

Την επόμενη μέρα από αυτό το συμβάν, παρακολούθησα μία πρόβα της πανεπιστημιακής θεατρικής ομάδας η οποία και αυτή απαρτίζεται κυρίως από θιασώτες αριστερών κομμάτων.Μόλις τελείωσε η πρόβα, 5-6 άτομα ,καθώς έβγαιναν από το χώρο του πανεπιστημίου, έσκισαν όποια αφίσα της ΔΑΠ βρήκαν και την πέταξαν στο πάτωμα*.Όταν ρώτησα κατά πόσον είναι δημοκρατική μία τέτοια συμπεριφορά έλαβα την αποστομωτική απάντηση: ''Της ΔΑΠ είναι μωρέ".Τέλος, πληροφορήθηκα ότι και στη Μυτιλήνη υπάρχει τριώροφο νεοκλασσικό το οποίο έχει καταληφθεί από ''παιδιά''(sic) του ''αναρχικού'' χώρου.

Αυτά βέβαια τα γεγονότα που παρέθεσα δεν είναι κάτι το πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα.Είναι απλώς μία ακόμη επιβεβαίωση της άποψης ότι όποιος δηλώσει αριστερός στην Ελλάδα μπορεί να κάνει ότι θέλει χωρίς να υποστεί καμία κύρωση.Είναι τα αποτελέσματα της κουλτούρας που καλιεργήθηκε στη μεταπολίτευση και ήθελε την αριστερά να κατέχει ειδικά προνόμια επειδή υπέστη διώξεις στη διάρκεια του μετεμφυλιακού κράτους.Για αυτήν όμως την κατάσταση ευθύνες φέρουν οι εκπρόσωποι όλων των πολιτικών δυνάμεων αφού δεν μπήκαν ποτέ στον κόπο να αντιπαρατεθούν ιδεολογικά με την αριστερά αφήνοντας την να παίζει εν ου πακτοίς.Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα πλέκουν και το εγκώμιο της φοβούμενοι μην χαρακτηριστούν "αντιδραστικοί", "δεξιοί" και -θού Κύριε- ''νεοφιλελεύθεροι".Τελευταίο δείγμα αυτής της αντιμετώπισης, ο τρόπος που υποδέχτηκε ο κεντροδεξιός τύπος την παραίτηση του Φιντέλ Κάστρο από την προεδρία της Κούβας.Μόνο οι πλερέζες έλειπαν από το σκηνικό πένθους που είχει στηθεί για έναν από τους πλέον στυγνούς δικτάτορες του 20ού αιώνα που στέρησε από τους πολίτες της Κούβας την ελευθερία και τους καταδίκασε στην φτώχεια και την απομόνωση.

*Είναι ευνόητο ότι ανάλογα περιστατικά είναι καταδικαστέα απ΄όπου και αν προέρχονται.

**Όποιος δεν έχει πάει Λέσβο, του συστήνω να πάει ανεπιφύλαχτα.Από τα ωραιότερα νησία της Ελλάδος παρ'ότι δεν είναι ιδιαιτέρως προβεβλημένη.

Κοινή Αγροτική Πολιτική

Είναι γνωστές σε όλους μας οι κατάρες κατά της ελεύθερης αγοράς και της ακρίβειας που αυτή προκαλεί. Μεταξύ άλλων αγορών, στόχοι έχουν γίνει η αγορά του πετρελαίου και η αγορά του γάλακτος. Αυτό που δεν αναφέρεται όμως, από άγνοια ή από σκοπιμότητα είναι πως στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για ελεύθερες αγορές. Η παγκόσμια αγορά πετρελαίου ελέγχεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από το καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών χωρών, τον OPEC. Επίσης αξίζει να σημειωθεί πως από τις χώρες-μέλη του OPEC είναι ζήτημα αν υπάρχουν μία ή δύο με κυβερνήσεις φιλικές προς την ελεύθερη οικονομία στα λόγια ή στην πράξη.

Το αντίστοιχο του OPEC στην αγορά του γάλακτος είναι η Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ε.Ε. Η ομοιότητα είναι η επιβολή περιορισμών στην παραγωγή και στην εισαγωγή του γάλακτος. Οι διαφορές είναι πως η Ε.Ε. δεν ελέγχει τόσο μεγάλο ποσοστό της αγοράς γάλακτος, και πως οι χώρες-μέλη της είναι (όπως υπογράφουν στις συνθήκες) φιλικές προς την ελεύθερη οικονομία. Επειδή δεν πιστεύω πως μπορώ να διηγηθώ την ιστορία καλύτερα από το άρθρο του Εconomist για τους περιορισμούς στην παραγωγή γάλακτος, σας παραπέμπω εκεί. Το πιο ενδιαφέρον συμπέρασμα που βγαίνει από το άρθρο είναι πως οι καλοπροαίρετοι περιορισμοί δεν προστατεύουν κάποια άτομα (αγρότες της Ε.Ε., καταναλωτές, αγρότες εκτός Ε.Ε. κ.α.) εις βάρος κάποιων άλλων, αλλά στην πραγματικότητα πλήττουν τους πάντες εκτός φυσικά από κάποια μικρά ή μεγάλα ειδικά συμφέροντα.

Αξίζει να δείτε και το άρθρο του Economist για την απελευθέρωση του εμπορίου τυριού μεταξύ Ελβετίας και Ε.Ε. Aν η ιστορία με τους Ελβετούς που περνούν τα σύνορα για να αγοράσουν emmental από την Ιταλία σας φαίνεται και εσάς αστεία, θυμηθείτε πως πριν από αρκετά χρόνια, για τους ΄Ελληνες, η κύρια χώρα προέλευσης της μπανάνας ήταν η Γερμανία.

Συνειδητοποιούμε ότι έχουμε μεταβιβάσει εθνική κυριαρχία στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

Όταν το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων είχε κληθεί, τη μακρινή δεκαετία του '60, να κρίνει τι γίνεται στην περίπτωση που συγκρούονται νόμοι της Ε.Ο.Κ. με τα συντάγματα των κρατών-μελών, ποιο δίκαιο δηλαδή υπερισχύει, οδηγήθηκε σε μια μάλλον αναπάντεχη και πρωτοποριακή για τα τότε δεδομένα θέση: δεν τίθεται, λέει, ζήτημα συγκρούσεως, γιατί τα συντάγματα και η κοινοτική νομοθεσία κινούνται σε διαφορετικά επίπεδα. Έκρινε, συγκεκριμένα, το Δ.Ε.Κ. ότι, διά της συμμετοχής τους στην Ε.Ο.Κ., τα κράτη-μέλη παραχώρησαν στα υπερεθνικά όργανά της μέρος της εθνικής τους κυριαρχίας, ότι δηλαδή για κάποια ζητήματα αρμόδια δεν ήσαν πλέον να αποφασίζουν τα κράτη-μέλη, αλλά η Ε.Ο.Κ. Το Σύνταγμά μας κάνει μια παρόμοια πρόβλεψη (άρθρο 28, παρ. 2 και 3): "2. Για να εξυπηρετηθεί σπουδαίο εθνικό συμφέρον και να προαχθεί η συνεργασία με άλλα κράτη, μπορεί να αναγνωρισθούν, με συνθήκη ή συμφωνία, σε όργανα διεθνών οργανισμών αρμοδιότητες που προβλέπονται από το Σύνταγμα. Για την ψήφιση του νόμου που κυρώνει αυτή τη συνθήκη ή συμφωνία απαιτείται πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών. 3. Η Ελλάδα προβαίνει, με νόμο που ψηφίζεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, σε περιορισμούς ως προς την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας της, εφόσον αυτό υπαγορεύεται από σπουδαίο εθνικό συμφέρον, δεν θίγει τα δικαιώματα του ανθρώπου και τις βάσεις του δημοκρατικού πολιτεύματος και γίνεται με βάση τις αρχές της ισότητας και με τον όρο της αμοιβαιότητας. Ερμηνευτική δήλωση (προστέθηκε το 2001): Το άρθρο 28 αποτελεί θεμέλιο για τη συμμετοχή της Χώρας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.".

Για κάποιο φιλελεύθερο, που είναι καχύποπτος ως προς τους ρόλους που μπορεί να παίξει το κράτος, η μεταβίβαση αυτή μπορεί να ιδωθεί αρνητικά, υπό την έννοια ότι δημιουργεί μια ακόμη υπερ-κρατική οντότητα, η οποία έχει τη δυνατότητα να επεμβαίνει ρυθμιστικά στη ζωή μας. Από την άλλη, η οντότητα αυτή έχει σε μεγάλο βαθμό προωθήσει τη μείωση κάποιων γραφειοκρατικών εμποδίων, τη μείωση φορολογιών και τελωνειακών τελών. Ίσως αυτός ο προβληματισμός να συμπυκνώνει και την αισιοδοξία ή, κατά καιρούς (όλο και πιο συχνή, πρόσφατα) την απαισιοδοξία με την οποία αντιμετωπίζουμε πλέον την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Δημοσιονομική πειθαρχία

Κάτι άλλο που μας έφερε η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως στην ευρωζώνη, είναι η υποχρέωσή μας, ως κράτος, να τηρούμε κάποια στοιχειώδη δημοσιονομική πειθαρχία. Καθορίζονται κάποια όρια στο έλλειμμα του ισοζυγίου, στον πληθωρισμό, στο εξωτερικό χρέος και σε κάποιους άλλους δείκτες, τους οποίους πρέπει να τηρούμε - διαφορετικά αντιμετωπίζουμε την προοπτική επιτήρησης της οικονομίας μας (βλ. την περίοδο μετά την περίφημη "απογραφή" της Ν.Δ.) ή και επιβολής προστίμων. Πρέπει, βεβαίως, να παρατηρηθεί ότι η επανειλημμένη παραβίαση των υποχρεώσεων αυτών από ισχυρότερα κράτη-μέλη (κυρίως Γαλλία και Γερμανία, αν δεν κάνω λάθος) δεν οδήγησε στην επιβολή αντίστοιχων κυρώσεων στα κράτη αυτά.

Επίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση μας απαγόρευσε να έχουμε διατάξεις στη νομοθεσία μας, όπως αυτή για το βασικό μέτοχο και, καταπώς φαίνεται, για την απαγόρευση κατοχής του 20% του κεφαλαίου μιας ΔΕΚΟ από ιδιώτη επενδυτή. Θυμόμαστε μάλιστα πώς αντιμετωπίζονταν όσοι μας έκαναν τις σχετικές υποδείξεις, με τους υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς των υπαλληλίσκων της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας, που δεν μπορούσαν να επιβάλλονται επί της συνταγματικώς εκλεγμένης κυβερνήσεως ή να οδηγούν στην καταπάτηση του ελληνικού Συντάγματος (ενώ κάποιοι επέχαιραν που, έστω και διά της εξωτερικής πιέσεως, εξοβελίζονταν κάποιες παράλογες ρυθμίσεις). Και κάπου εκεί θυμηθήκαμε το ζήτημα της συγκρούσεως της κοινοτικής νομοθεσίας με την εσωτερική και με το Σύνταγμα και τα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας που τίθενται.

Η συζήτηση που δεν γίνεται

Τι είναι άραγε η ευρωπαική ένωση για τον μέσο Έλληνα και πόσο καλά πληροφορημένος είναι;
Πολλά και διάφορα θα μπορούσε να απαντήσει κανείς.Για τον αγρότη είναι οι επιδοτήσεις που παίρνει(ή που ζητάει), για τον φοιτητή το Erasmus, για τον συνταξιούχο το ευρώ και η ακρίβεια που έφερε (με την συνδρομή μας), για την κυρία Παπαρήγα και τους ομοιδεάτες ο υπηρέτης του κεφαλαίου και των μονοπωλίων.
Η αλήθεια είναι πως από το "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο" που ακούγαμε όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μας έβαζε ,παρά την θέληση μας, στην Ευρωπαική οικογένεια πολλά έχουν αλλάξει και σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι η πορεία της Ελλάδος είναι αλληλένδετη με αυτή της Ευρωπαικής Ένωσης.
Το ζήτημα πάντως είναι ότι παρά την μεταστροφή της κοινής γνώμης γύρω από την ένωση, αυτό που διαχρονικά παρατηρείται είναι αφ'ενός η ελλιπής ενημέρωση για τα ευρωπαικά ζητήματα και αφ'ετέρου η ρηχή αντιμετώπιση των. Δογματικά και χωρίς συζήτηση απέρριπτε η πλειοψηφία των πολιτών (συνεπικουρούμενη από το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου) την ένταξη μας στην τότε ΕΟΚ ,όπως δογματικά αντιδρούσε η αριστερά κυρίως, σε όλα τα βήματα προς την οικονομική και πολιτική ενοποίηση(Μάαστριχτ, Σέγκεν, Ευρωσύνταγμα).Από την άλλη, η εκάστοτε κυβέρνηση με συνοπτικές διαδικασίες επικύρωνε κάθε συνθήκη στην οποία καλούμασταν να συναινέσουμε μη αφήνοντας περιθώρια για ουσιαστικό διάλογο(για δημοψήφισμα ούτε λόγος φυσικά).
Σε αυτή όμως την φάση πρέπει να ξεκάθαρίσουμε τι είδους Ευρώπη θέλουμε ξεκινώντας μιά ουσιαστική συζήτηση γιά όλα τα ουσιώδη ζητήματα που σχετίζονται με αυτό.Με δεδομένο ότι και ο γραφών δεν έχει κατασταλλάξει σε πάρα πολλά θέματα, θα επιχειρήσουμε με τα αδέρφια μου να παρουσιάσουμε όλες τις τεκμηριωμένες απόψεις, από αυτή του ενθουσιώδη ευρωπαιστή προέδρου της Ε.Ε Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο μεχρι αυτή του ευρωσκεπτικιστή Τσέχου προέδρου Βάτσλαβ Κλάους.

Εξωτερική πολιτική, άμυνα

Μια άλλη παράμετρος που πρέπει να τεθεί στην "ομοσπονδιοποίηση" της Ευρώπης είναι και η άσκηση κοινής εξωτερικής πολιτικής, και μάλιστα με ενιαίο όργανο. Αυτό που συνέβαινε ως τώρα στις περιπτώσεις που κάποια κράτη αποφάσιζαν να συγκροτήσουν μια ομοσπονδία ή συνομοσπονδία ήταν να έχουν κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική και τα υπόλοιπα θέματα να τα αποφασίζουν εσωτερικά. Στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιθέτως, η πορεία ξεκίνησε αντιστρόφως: προηγήθηκε η προσπάθεια δημιουργίας μιας κοινής αγοράς (τελωνειακής ένωσης, αρχικά), με την ιδέα (που είχε εκφράσει ο Robert Schuman) η κοινή αγορά να εξελιχθεί σε οικονομική ένωση (βλ. και κοινό νόμισμα) και, εν τέλει, σε πολιτική ένωση. Και, φυσικά, η άσκηση κοινής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής γίνεται δυσχερέστερη, όσο περισσότερα μέλη (με αποκλίνοντα συμφέροντα) εντάσσονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τίθενται, έτσι, κάποια άλλα ερωτήματα: τα εθνικά συμφέροντα πρέπει να υποχωρούν εις βάρος των ευρωπαϊκών; Και τι είναι τα "εθνικά συμφέροντα", στο κάτω-κάτω;

Ευρωπαϊκή Ένωση και επαγγελματικός αθλητισμός

Η Ευρωπαϊκή Ένωση μας έφερε και την απόφαση Bosman, σύμφωνα με την οποία επαγγελματίες αθλητές από χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να αγωνίζονται, χωρίς περιορισμούς ως προς την εθνικότητά τους, σε ομάδες που εδρεύουν σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το δικαίωμα αυτό, μάλιστα, έχει επεκταθεί και σε υπηκόους τρίτων χωρών, οι οποίες έχουν ειδικές συμβάσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση (λ.χ. οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών - Νορβηγία, Ελβετία, Ισλανδία). Όταν βγήκε αυτή η απόφαση πολλοί έκαναν λόγο για επέμβαση σε μια δραστηριότητα, τον αθλητισμό, η οποία θα έπρεπε να παραμείνει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών-μελών. Σε κάθε περίπτωση, είναι γεγονός ότι με την απόφαση αυτή άλλαξε δραστικά το τοπίο στον επαγγελματικό αθλητισμό (άποψη του γράφοντος: αφού ο επαγγελματικός αθλητισμός είναι, κατά κύριο λόγο, εμπορική δραστηριότητα, όντως εμπίπτει στις αρμοδιότητες των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων). Αλλά είναι μια καλή αφορμή, ώστε να διαφανεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ενδεχομένως να εμπλέκεται και σε άλλες δραστηριότητες, οι οποίες έχουν και οικονομική χροιά, μολονότι εκ πρώτης όψεως θα έλεγε κανείς ότι δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται σε επίπεδο κοινοτήτων. Συνεχίζοντας το ερώτημα της προηγουμένης αναρτήσεως: πιστεύετε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε να έχει λόγο σε οτιδήποτε έχει οικονομικό χαρακτήρα;

(θα ακολουθήσει σε επομένη ανάρτηση και η υπεσχημένη ανάλυση του ομοσπονδιακού συστήματος των ΗΠΑ και, ιδίως, της ρήτρας, σύμφωνα με την οποία η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει αρμοδιότητες για θέματα που θίγουν το διαπολιτειακό εμπόριο - interstate commerce clause)

Ξεκινώντας τη συζήτηση για την Ευρωπαϊκή Ένωση

Η επόμενη σημαντική εκλογική αναμέτρηση (αν δεν προηγηθούν πρόωρες βουλευτικές εκλογές) είναι οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2009. Πρόκειται για διαδικασία, η οποία έχει υποβιβασθεί σε δημοψήφισμα για τη δημοφιλία της κυβερνήσεως και των κομμάτων της αντιπολιτεύσεως, καθώς, κατά κανόνα, τα κόμματα που διεκδικούν την ψήφο μας ελάχιστα αναφέρονται στις θέσεις τους για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά καιρούς οι εκάστοτε κυβερνήσεις απολογούνται για κάποια μέτρα που λαμβάνουν (αντιδημοφιλή, αλλά συνήθως προς τη σωστή κατεύθυνση!), λέγοντας ότι αυτά επιβάλλονται από τις Βρυξέλλες, άλλες φορές υψώνουν το ανάστημα κατά της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας (βλ. υπόθεση "βασικού μετόχου", το ίδιο θα γίνει τώρα και για το περιβόητο 20% ιδιοκτησίας στις ΔΕΚΟ), πολλά πράγματα που δεν μας αρέσουν αποδίδονται συνήθως στην "κυβέρνηση των Βρυξελλών".

Με τα αδέλφια μου θα αρχίσουμε μια συζήτηση σχετικά με το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη ζωή μας. Από θεσμικά ζητήματα: τι εξουσίες έχει, ποια όργανα πρέπει να τις ασκούν, σε ουσιαστικά θέματα: κοινή αγροτική πολιτική, ενιαίο νόμισμα. Ζητήματα ως προς τη συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το δικαστικό έλεγχο των πράξεων των οργάνων της, αλλά και τα όρια εξουσίας εθνικών κρατών και "κεντρικής εξουσίας" στα πλαίσια ενός σχεδόν ομοσπονδιακού συστήματος.

Τα ζητήματα είναι σημαντικά και περίπλοκα. Η ίδια η εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλάζει. Καινούργια κράτη, με διαφορετικές οικονομίες - μέχρι πριν από κάποια χρόνια, η οικονομία μας ήταν από τις πιο αδύνατες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ήδη υπάρχουν αρκετά κράτη με χαμηλότερους δείκτες. Οι διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα πλέον ανεπτυγμένα και τα πλέον καθυστερημένα κράτη έχουν μεγαλώσει, με αποτέλεσμα να απαιτούνται μεγαλύτεροι συμβιβασμοί σε κάποια θέματα πολιτικής. Από την άλλη, ο ενθουσιασμός που υπήρχε για την πρόοδο της ευρωπαϊκής ιδέας έχει σχεδόν εκλείψει, με αποτέλεσμα οι κυβερνήσεις να επιθυμούν η κύρωση της νέας τροποποίησης των συνθηκών να γίνει από τα Κοινοβούλια και όχι με δημοψήφισμα, όπως γινόταν ως τώρα (μίλησε κανείς για δημοκρατικό έλλειμμα;).

Επίσης, πολλοί (ανάμεσά τους και ο γράφων) πιστεύουν ότι οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες έχουν παραγάγει νομοθεσία ιδιαιτέρως παρεμβατική στην οικονομία ωθούμενες κυρίως από τη Γαλλία και τη Γερμανία, οι οποίες επεδίωκαν να επιβάλουν το δικό τους οικονομικό μοντέλο και στα υπόλοιπα κράτη-μέλη. Ένα τέτοιο μοντέλο έρχεται σε αντίθεση με τις αρκετά πιο απελευθερωμένες οικονομίες κάποιων από τις καινούργιες χώρες, όπως η Εσθονία ή η Κύπρος. Άλλο μεγάλο θέμα είναι η επέκταση της ευρωπαϊκής ενοποιήσεως και σε ζητήματα κοινής εξωτερικής πολιτικής ή πολιτικής ασφαλείας.

Ξεκινούμε, λοιπόν, τη συζήτηση για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι αυτό: πιστεύετε ότι καλώς υπάρχει η Ευρωπαϊκή Ένωση; Ποια βασικά θεσμικά χαρακτηριστικά της κρίνετε ωφέλιμα και ποια θα θέλατε να αλλάξουν; Θεωρείτε ότι πρέπει να καταλήξει σε ομοσπονδία; Και η διαδικασία της διευρύνσεως πρέπει να κινείται παράλληλα με την εμβάθυνση των θεσμών της;

Ο δικός μου βασικός προβληματισμός αφορά τις αρμοδιότητες που θα έπρεπε να έχει μια κεντρική αρχή - εξουσία είτε στο πλαίσιο ομοσπονδίας, είτε στο πλαίσιο μιας ζώνης ελευθέρων συναλλαγών. Σε επόμενη ανάρτηση θα ασχοληθώ με το ζήτημα της ομοσπονδίας από την οπτική του αμερικανικού Συντάγματος, για να δούμε αν κάτι τέτοιο θα μπορούσε να έχει μια ανάλογη εφαρμογή και στην Ευρώπη. Ως τότε, όμως, οι ιδέες σας είναι ευπρόσδεκτες.