Όταν η βία σχετικοποιείται - κι ένα θαυμάσιο κείμενο του Θανάση Τριαρίδη

Διαβάστε αυτό το θαυμάσιο κείμενο του Θανάση Τριαρίδη (στην πραγματικότητα - 2 κείμενα σε 1, εκ των οποίων το δεύτερο έχει ως αφορμή ένα από τα πιο τραγικά περιστατικά του δημοσίου βίου μας τα τελευταία χρόνια). Αναλύει πόσο αντιφατικό είναι να καταδικάζεται η βία όταν προέρχεται μόνο από τη μια άκρη του πολιτικού σκηνικού. Δεν γράφω περισσότερα, διότι πραγματικά ο κ. Τριαρίδης τα γράφει μοναδικά.

Σήμερα πάρα πολύ επέχαιραν με τον ξυλοδαρμό του Κωστή Χατζηδάκη, λέγοντας ότι του αξίζει, ευχόμενοι το ίδιο να πάθουν και πολιτικοί από άλλα κόμματα κ.λπ. Μάλιστα, πάρα πολλοί μπήκαν στη διαδικασία να κρίνουν εάν ο κ. Χατζηδάκης είχε διαπράξει πολιτικά παραπτώματα τέτοια, τα οποία να αξίζουν ξυλοδαρμού (οι μεν ισχυριζόμενοι ότι ο κ. Χατζηδάκης είναι κακός, επομένως καλώς εδάρη, οι δε προβάλλοντας ότι ο κ. Χατζηδάκης δεν ανήκει σ' αυτούς που έπρεπε να γνωρίσουν τη "λαϊκή οργή", υπονοώντας ότι σε "χειρότερες περιπτώσεις" τέτοιας λογής βία δικαιολογείται). Πολύ μεγάλη μερίδα των συμπολιτών μας, των φίλων μας, παρέκαμψαν το ότι ένας ή περισσότεροι άνθρωποι επεφύλαξαν εις εαυτούς το ρόλο του δικαστή και του εκτελεστή της ποινής εις βάρος ενός πολιτικού - εις βάρος ενός συνανθρώπου τους - εντελώς αυθαίρετα, επειδή έτυχε να βρίσκονται κοντά στον κ. Χατζηδάκη και να έχουν τη σωματική ρώμη ή την συγκυριακή αριθμητική υπεροχή, ώστε να μπορέσουν να του καταφέρουν κτυπήματα. Οι φίλοι μας αυτοί, δηλαδή, θεώρησαν απολύτως φυσιολογικό να τιμωρείται διά ξυλοδαρμού (κάποιοι άλλοι τις προάλλες πήγαν λίγο παραπέρα), από οποιονδήποτε έχει τη δυνατότητα να το κάνει, ένας πολιτικός που, κατά την κρίση τους, είναι κακός ή ανεπαρκής ή άτιμος.

Μερικές φορές πρέπει να επιστρέφουμε στα αυτονόητα. Χρειάζεται, κι αυτό είναι τραγικό, να υπερασπιζόμαστε το μονοπώλιο που έχει το κράτος στη νόμιμη βία - να αιτιολογούμε γιατί χρειάζεται η τιμωρία όποιου παραβιάζει ένα ποινικό κανόνα να γίνεται μέσω των δικαστηρίων, γιατί η πολιτική αποδοκιμασία πρέπει να γίνεται μέσω των εκλογών. Αλλά να που πρέπει τα αυτονόητα να τα ξαναπούμε: εάν μπορεί να ασκεί βία οποιοσδήποτε θεωρεί ότι πρέπει να τιμωρήσει κάποιον, κατά κατάλυση του κράτους, τότε στο τέλος θα ασκούν βία όσοι μπορούν. - εάν αφαιρέσουμε από τους θεσμούς του κράτους δικαίου τη δυνατότητα ελέγχου στην άσκηση της βίας, τότε δεν υπάρχει καμμία διασφάλιση για τον τρόπο, με τον οποίο αυτή θα ασκείται. Με άλλα λόγια, θα ασκούν βία αυτοί που θα έχουν (προσκαίρως ή μονίμως) είτε τη μεγαλύτερη σωματική ρώμη, είτε τη μεγαλύτερη οικονομική επιφάνεια, είτε τη δύναμη των όπλων.

Δεν μπορώ, όμως, να συγκρατήσω και την περιφρόνησή μου για τους ανθρώπους που ασκούν βία κατ' αυτόν τον τρόπο (και αναφέρομαι σε όσους το κάνουν, επειδή το θεωρούν πραγματικά σωστό). Κατ' αρχήν δείχνουν μια φοβερή αλαζονεία. Θεωρούν εαυτούς τους πραγματικούς κριτές, ιστάμενοι υπεράνω των υπολοίπων που δεν τολμούν είτε μέσω των εκλογικών διαδικασιών, είτε μέσω μιας αμεσότερης μορφής αποδοκιμασίας (ή βίας) να βάλουν τους κακούς πολιτικούς στη θέση τους - αν τους δώσετε κάποια γαλόνια στο στρατό και μερικές μεραρχίες να διοικούν, αμφιβάλλετε ότι θα κήρυσσαν και δικτατορία; Αν μη τι άλλο, δεν είναι δημοκράτες πραγματικοί. Κατά δεύτερον, κατά κανόνα εκμεταλλεύονται την πρόσκαιρη υπεροχή τους. Κατά κανόνα είναι περισσότεροι και χτυπούν απομονωμένους στόχους. Είναι δειλοί. Κατά τρίτον, τους ενδιαφέρει περισσότερο η προσωπική εκτόνωση, την οποία θέτουν υπεράνω της ανάγκης για τήρηση της στοιχειώδους νομιμότητας. Είναι εγωιστές, φοβερά εγωιστές.

Ε, λοιπόν, σ' αυτούς τους ανθρώπους δεν μπορούμε να αναγνωρίζουμε το ηθικό δικαίωμα να κρίνουν δίκην λαϊκών δικαστών και, πολύ περισσότερο, να εκτελούν τις αποφάσεις που έχουν λάβει στο εν συγχύσει κρανίο τους. Δυστυχώς, στο βαθμό που συζητούμε εάν η επιμέρους ενέργεια βίας κατά του ενός ή του άλλου πολιτικού είναι δίκαιη ή όχι, ενισχύουμε την πεποίθηση του κάθε επίδοξου δικαστή (που περισσότερο προσομοιάζει με τον Δικαστή Dredd) ότι μπορεί να κρίνει και να εκτελεί εξ ονόματος όλων ημών.

ΥΓ. Είναι αυτονόητες οι ευχές όλων των αδελφών Daltons στον κ. Χατζηδάκη για ταχεία ανάρρωση. Μας σφίγγεται η ψυχή όταν αναλογιζόμαστε ότι δεν υπήρχε περιθώριο για τέτοιες ευχές στο προηγούμενο τραγικό περιστατικό.