Wednesday, February 29, 2012

Ο αγώνας για την ανάπτυξη

Ο πρωθυπουργός κος. Λουκάς Παπαδήμος συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κο. Ζοζέ Μπαρόζο με θέμα την ανάπτυξη που είναι απαραίτητη, προκειμένου η χώρα μας να μπορέσει να αυξήσει τη φορολογητέα ύλη, τα δημοσιονομικά έσοδα κι έτσι ανταπεξέλθει και στις διεθνείς υποχρεώσεις της. Όπως ήταν αναμενόμενο, η συζήτηση περιεστράφη γύρω από την απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων (ΕΣΠΑ). Same old, same old. Η κοινοτική γραφειοκρατία έχει στην Ελλάδα συμμάχους τις γνωστές κρατικιστικές δυνάμεις, στις οποίες υπάγεται και η Δημοκρατικής Αριστερά, για την οποία η ανάπτυξη μπορεί να προέρχεται μόνο από κρατικούς πόρους με πενταετή προγράμματα. Ωστόσο, κάποια ελπίδα δημιουργεί η αποστροφή του Πρωθυπουργού, ότι έχει σημασία και η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα (μολονότι επί του παρόντος δεν μπορεί να αποκωδικοποιηθεί, δεδομένου του ότι ο Πρωθυπουργός μέχρι στιγμής δεν έχει δώσει κάποιο ιδεολογικό στίγμα).

Για άλλη μια φορά τίθεται το ίδιο δίλημμα: προσδοκούμε την ανάπτυξη μέσω ενός συστήματος κατανομής των πόρων από μία "σοφή" γραφειοκρατία ή περιμένουμε η ίδια η αγορά να υποδείξει ανάγκες και να δημιουργήσει επιχειρηματικές δραστηριότητες να τις καλύψουν; Στη συζήτηση αυτή συχνά αγνοούμε τα ιστορικά διδάγματα: στη χώρα μας ποτέ δεν είχαμε κρατικώς κατευθυνόμενη ανάπτυξη. Αντιθέτως, η οικονομία πήρε εμπρός, όταν παρασχέθηκε στα επενδυόμενα κεφάλαια σοβαρή νομοθετική προστασία. Η σύγκριση των πρώτων ετών μετά τον Εμφύλιο και μέχρι το 1953 και των ετών που ακολούθησαν το 1953 είναι χαρακτηριστική: ούτε το σχέδιο Μάρσαλ, ούτε η βοήθεια της UNRRA έφεραν κάποιαν ανάπτυξη, αντιθέτως οδήγησαν σε πλουτισμό αρκετών κρατικών αξιωματούχων. Όμως με το ν.δ. 2687/1953 (περίληψή του εδώ) οι ενδιαφερόμενοι από το εξωτερικό είχαν ένα σταθερό φορολογικό και κανονιστικό περιβάλλον για να επενδύσουν. Οι επενδύσεις ήλθαν απολύτως φυσιολογικά και, μάλιστα, είχαν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη βιομηχανίας στην Ελλάδα (κάτι που εμείς οι νεώτεροι μόνο ακουστά έχουμε!).

Μία διαφορά ανάμεσα στο 1953 και στο 2012 είναι ότι τότε δεν υπήρχε το τεράστιο πλήθος των κανονιστικών και άλλων ρυθμίσεων που θα έδιωχναν κάθε επενδυτή, με ή χωρίς την προστασία του νόμου. Ο επενδυτής ήξερε ότι η επένδυσή του δεν θα τεθεί σε κίνδυνο από κάποια απίθανη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ήξερε ότι δεν θα μπορεί το ΠΑΜΕ να του κλείσει το εργοστάσιο για λόγους επαναστατικής γυμναστικής (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επιδοκιμάζουμε τις διώξεις που υφίσταντο οι αριστεροί την εποχή εκείνη - υπάρχει και μέσο έδαφος, η τήρηση της νομιμότητας χωρίς να υπάρχει αστυνομικό κράτος). Ήξερε ότι, αν πήγαινε στα δικαστήρια, σε λίγους μήνες θα είχε τελεσίδικη απόφαση στα χέρια του και ότι, για το λόγο αυτό, δεν θα μπορούσε εύκολα να τον φεσώσει κάποιος μπαταχτσής ή να του κάνει αθέμιτο ανταγωνισμό κάποιος που ήθελε να κερδίσει από τη δική του επιχειρηματικότητα. Ήξερε, εν ολίγοις, ότι η επιτυχία ή η αποτυχία της επενδύσεώς του θα προερχόταν από την αγορά, στην οποία θα απευθυνόταν. Με την ειδική νομοθεσία του 1953 του παρασχέθηκε και ένα χαμηλό φορολογικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα να είναι προς το συμφέρον του να επενδύσει στην Ελλάδα, αντί σε μία άλλη χώρα. Το αποτέλεσμα το δείχνουν οι δείκτες της ανάπτυξης τη δεκαετία 1955-1965, περίπου 8% ετησίως. Όλα αυτά χωρίς κάποιος σοφός γραφειοκράτης να δίνει ενισχύσεις, χωρίς να υποκαθιστά την κρίση των καταναλωτών.

Ο αγώνας μας τώρα θα πρέπει να είναι να επικρατήσει η αντίληψη ότι την ανάπτυξη μπορεί να την φέρει μόνο η ανεμπόδιστη νόμιμη επιχειρηματική δράση του ιδιωτικού τομέα. Η αφαίρεση χρημάτων διαμέσου της φορολογίας, ώστε να διατεθούν σε ενισχύσεις και επιχορηγήσεις και ό,τι άλλο κρίνουν οι σοφοί γραφειοκράτες των Βρυξελλών, απλώς θα απομυζήσει περαιτέρω την αγορά και θα δώσει σε κάποιους την ευκαιρία για άκοπο πλουτισμό. Επομένως, την περιορισμένη χρονικά (και ίσως τελευταία, ιστορικά) ευκαιρία που μας δόθηκε με την αποφυγή, προς το παρόν, της πτωχεύσεως, πρέπει να την αξιοποιήσουμε ακριβώς για τις διαρθρωτικές αλλαγές, οι οποίες θα άρουν τα εμπόδια της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας στη χώρα μας και θα την καταστήσουν και πάλι ανταγωνιστική. Με φαραωνικές ουτοπίες νέων σχεδίων Μάρσαλ απλώς θα κάνουμε μία ακόμη τρύπα στο νερό.

No comments: