Εξωτερική πολιτική, άμυνα

Μια άλλη παράμετρος που πρέπει να τεθεί στην "ομοσπονδιοποίηση" της Ευρώπης είναι και η άσκηση κοινής εξωτερικής πολιτικής, και μάλιστα με ενιαίο όργανο. Αυτό που συνέβαινε ως τώρα στις περιπτώσεις που κάποια κράτη αποφάσιζαν να συγκροτήσουν μια ομοσπονδία ή συνομοσπονδία ήταν να έχουν κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική και τα υπόλοιπα θέματα να τα αποφασίζουν εσωτερικά. Στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιθέτως, η πορεία ξεκίνησε αντιστρόφως: προηγήθηκε η προσπάθεια δημιουργίας μιας κοινής αγοράς (τελωνειακής ένωσης, αρχικά), με την ιδέα (που είχε εκφράσει ο Robert Schuman) η κοινή αγορά να εξελιχθεί σε οικονομική ένωση (βλ. και κοινό νόμισμα) και, εν τέλει, σε πολιτική ένωση. Και, φυσικά, η άσκηση κοινής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής γίνεται δυσχερέστερη, όσο περισσότερα μέλη (με αποκλίνοντα συμφέροντα) εντάσσονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τίθενται, έτσι, κάποια άλλα ερωτήματα: τα εθνικά συμφέροντα πρέπει να υποχωρούν εις βάρος των ευρωπαϊκών; Και τι είναι τα "εθνικά συμφέροντα", στο κάτω-κάτω;