Διαδεδομένος είναι και ο μύθος, ότι η χώρα μας δεν είχε ανάγκη το μνημόνιο, δεν είχε ανάγκη το δανεισμό καν (εκεί διαφέρει από τη συνωμοσιολογική θεώρηση που παρουσιάσθηκε προχθές), αλλά μπορούσε μια χαρά να αρνηθεί να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της. Κατά μία εκδοχή, μια τέτοια ενέργεια (και η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα που θα συνεπήγετο) θα είχε θετικές συνέπειες για την οικονομία, θα οδηγούσε σε μία επανεκκίνησή της, ενώ κατά τη δεύτερη εκδοχή μία ελληνική χρεωκοπία θα τίναζε όλο το ευρωπαϊκό σύστημα στον αέρα, επομένως θα μπορούσαμε να εκβιάσουμε την Ευρώπη, απειλώντας με στάση πληρωμών, με αποτέλεσμα να λάβουμε δανειακή ενίσχυση με πολύ ευνοϊκότερους όρους.
Μπορούμε ν' αφήσουμε κατά μέρος το ηθικό σκέλος της μη-αποπληρωμής των χρεών (ευτυχώς που έχει υποχωρήσει η μόδα του "επαχθούς χρέους", αν και εδώ είμαστε να την ξαναδούμε, σε περίπτωση που επανακάμψει). Επίσης, να μη συνυπολογίσουμε τις δυσμενέστατες επιπτώσεις στην αξιοπιστία μας ως λαού, στην εικόνα που δίνουμε στους υπολοίπους. Ακόμη κι εάν αγνοήσουμε τα παραπάνω, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε ότι το κύριο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας (ή, μάλλον, το κύριο σύμπτωμα) δεν ήταν το δυσθεώρητο χρέος της, αλλά το τεράστιο ετήσιο έλλειμμα. Το 2009 το κράτος ξόδεψε κατά 15,8% περισσότερο από όσα είχε εισπράξει. Και οι περισσότερες δαπάνες είναι πάγιες και επαναλαμβανόμενες, ενώ και χωρίς τους τόκους και τα χρεωλύσια για κάλυψη των οφειλών, παρέμενε ένα υψηλότατο πρωτογενές έλλειμμα (της τάξεως του 8,6%). Επομένως, τα χρήματα που το κράτος εισέπραττε ήσαν ούτως ή άλλως λιγότερα από τις ανάγκες του και θα έπρεπε να κάνει πολύ σοβαρές περικοπές (όχι για άλλο λόγο, αλλά επειδή δεν θα είχε χρήματα να πληρώσει τις υποχρεώσεις!).
Έστω όμως ότι το κράτος μας τα κατάφερνε. Η στάση πληρωμών θα είχε ως αποτέλεσμα τη διακοπή των εισαγωγών. Το 2009 η χώρα μας είχε ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο κατά 41 δισεκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή τα προϊόντα που εισήγε ήσαν συνολικής αξίας μεγαλύτερης κατά 41 δισεκατομμύρια ευρώ από τα προϊόντα που εξήγε. Επομένως, μεγάλο μέρος της κατανάλωσής μας γινόταν από τα εισαγόμενα προϊόντα. Όλα αυτά θα έπρεπε να τα ξεχάσουμε. Αλλά και προϊόντα που θα χρειαζόταν για την ελληνική παραγωγή (ξεκινώντας από το πετρέλαιο) θα ήταν αδύνατον να εξευρεθούν, εάν σταματούσαν οι εισαγωγές. Έτσι, ο δευτερογενής τομέας της ελληνικής οικονομίας θα κατέρρεε εντελώς, ενώ ο πρωτογενής θα επέστρεφε στην εποχή του αρότρου (όπου βρισκόταν, εξ άλλου, μέχρι και πριν από μία-δύο γενιές).
Κάποιοι αντιτάσσουν ότι, μετά από ένα τέτοιο γεγονός, η οικονομία μας θα επέστρεφε στη δραχμή και θα γινόταν ανταγωνιστική, επειδή οι τιμές των ελληνικών προϊόντων θα ήσαν φθηνές για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Η εκδοχή αυτή παραβλέπει κάποια βασικά πράγματα: στο κόστος παραγωγής των ελληνικών προϊόντων θα έπρεπε να ενσωματώνονται τα έξοδα παραγωγής τους. Όταν πρώτες ύλες/ ενέργεια είναι εισαγόμενες, μηχανήματα είναι εισαγόμενα κ.λπ., η παραγωγή των προϊόντων στοιχίζει πάρα πολύ ακριβά, ειδικά στο πλαίσιο ενός υποτιμημένου ή υποτιμούμενου εθνικού νομίσματος. Επομένως, όταν θα ερχόταν η ώρα της διαμόρφωσης της τιμής, τα κόστη αυτά θα την εκτόξευαν. Δεν αναφερόμαστε καν στα καθημερινά εισαγόμενα είδη που θα καθίσταντο πανάκριβα (πέρα από το πετρέλαιο, που θα καθιστούσε απαγορευτική κάθε μετακίνηση με ΙΧ αυτοκίνητο, αλλά και θα τίναζε στα ύψη τις τιμές των μέσων μαζικής μεταφοράς): στα αυτοκίνητα, στις τηλεοράσεις, στους υπολογιστές, ακόμη και σε αρκετά τρόφιμα (δεδομένου του ότι η αυτάρκεια της χώρας μας σε τρόφιμα είναι στο ναδίρ). Θα επιστρέφαμε σε καταστάσεις, όπου η τεχνολογία θα εξαφανιζόταν (εξαφανίζοντας και τις προοπτικές για καινοτομία και πρόοδο), όπου η βιομηχανική επανάσταση θα είχε περάσει και θα είχε ακουμπήσει. Και ποιες κατηγορίες θα ευνοούντο; Όσοι είχαν συνάλλαγμα στο εξωτερικό, που θα μπορούσαν να αγοράσουν κοψοχρονιάς τη χώρα - όσοι χρωστούν, των οποίων τα χρέη θα εξαφάνιζε ο πληθωρισμός - οι συντεχνίες που ευνοεί η εκάστοτε κυβέρνηση, που θα είχε δυνατότητα να εξαγοράζει ψήφους και να συντηρεί καταστάσεις τυπώνοντας όλο και περισσότερο χρήμα στο εθνικό νομισματοκοπείο. Γι' αυτό και πολλοί θιασώτες της επιστροφής στη δραχμή ανήκουν στην κατηγορία των λεγομένων "διαπλεκομένων", που έχουν μάθει το κράτος να τους ταΐζει και να τους λύνει τα προβλήματα.
Όσο για τη δύναμη του εκβιασμού που δήθεν θα είχαμε (ξανά παραβλέποντας το ηθικό σκέλος ή το κατά πόσο θα μας άρεσε να είμαστε δακτυλοδεικτούμενοι στο εξωτερικό ως εκβιαστές), αυτή φαίνεται από το τι επακολουθούσε κάθε δυσκολία ή διακοπή στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα (όπως όταν την είχε διώξει ο κ. Βενιζέλος, έχοντας άρτι αναλάβει το Υπουργείο Οικονομικών): ποιος είναι αυτός που έτρεχε να ξαναβρεθεί λύση και ποιος διατηρούσε τις θέσεις του. Εξ άλλου, με το κούρεμα του ελληνικού χρέους και το PSI οι ομολογιούχοι έχασαν εν μια νυκτί, ουσιαστικά, το 70% της περιουσίας που κατείχαν σε ελληνικά ομόλογα. Δηλαδή αυτό το υπόλοιπο 30% είναι που θα τίναζε στον αέρα την ευρωπαϊκή οικονομία; Είναι σαφές, ειδικά σήμερα πλέον, ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες είναι θωρακισμένες απέναντι σε ένα ενδεχόμενο ελληνικής χρεωκοπίας. Αν νοιώθουμε ότι και πάλι μπορούμε να τους συμπαρασύρουμε στο χαμό μας, μάλλον παραμένουμε συνεπείς με τη μεγάλη ιδέα που έχουμε, ως λαός, για τον εαυτό μας.
No comments:
Post a Comment