Την ώρα που η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει τους ιδιώτες κατόχους ελληνικών ομολόγων να δεχθούν την εθελοντική τους ανταλλαγή με άλλα ομόλογα, μικρότερης αξίας (το λεγόμενο PSI = private sector involvement), αρκετές κρατικά διορισμένες διοικήσεις των ταμείων αρνούνται να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Είναι, κατ' αρχήν, εύλογο οι διοικήσεις των ταμείων να επιθυμούν να προασπίσουν την περιουσία του ταμείου (ειδικά όταν κάποιες αγορές ομολόγων θα μπορούσαν να τους οδηγήσουν στη φυλακή). Ωστόσο, η πολιτική αυτή είναι κοντόφθαλμη. Κατ' αρχήν, όπως καταλαβαίνουν και οι ιδιώτες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων (που δεν είναι και κορόιδα!), εάν η συμμετοχή δεν είναι επαρκής, ώστε να ενεργοποιηθούν οι ρήτρες συλλογικής δράσης (collective action clauses), η χώρα μας θα χρεωκοπήσει ατάκτως, με αποτέλεσμα να μην ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις τους ούτε στο ελάχιστο.
Κατά δεύτερον, όμως, τα ασφαλιστικά ταμεία στην Ελλάδα επιδοτούνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το Ελληνικό Δημόσιο. Έτσι, η χρεωκοπία του Δημοσίου ενδεχομένως να τους επιτρέψει να εισπράξουν προνομιακά (μετά την πρόσφατη, σχετικώς, τροποποίηση του άρθρου 975 ΚΠολΔ) το σύνολο του ποσού των ομολόγων που κατέχουν, εν τούτοις θα έχουν σκοτώσει τη χήνα που κάνει τα χρυσά αυγά, καθώς δεν θα μπορεί να επιχορηγεί τα πολύ ελλειμματικά ασφαλιστικά ταμεία.
Το σίγουρο είναι ότι η ιστορία με τα PSI για μία ακόμη φορά καταδεικνύει ότι τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν χάσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την αυτονομία τους από το Δημόσιο και ότι, αντιστοίχως, οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται σ' αυτά δεν είναι παρά μία ακόμη μορφή φορολογίας. Για το λόγο αυτό και η ύπαρξη των ασφαλιστικών ταμείων δεν μπορεί πλέον να δικαιολογείται: αφού ο μεγαλύτερος χρηματοδότης τους είναι το Ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή η γενική φορολογία, για ποιο λόγο να εξακολουθούν να υπάρχουν όλοι αυτοί οι γραφειοκρατικοί μηχανισμοί; Δεν είναι ότι οι εισφορές που καταβάλλουν οι ασφαλισμένοι κατατίθενται σε κάποιο χωριστό ταμείο και από αυτές καταβάλλονται οι συντάξεις τους. Οι ασφαλισμένοι, που είναι ταυτοχρόνως και φορολογούμενοι, συμβάλλουν και με τις εισφορές και με τους φόρους τους στην καταβολή του συνόλου των συντάξεων από τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία. Η εισφορά, η οποία έχει καταστεί ισοδύναμη (αν όχι μικρότερη) πηγή της χρηματοδότησης των ταμείων από τη συμμετοχή του Δημοσίου, χάνει την αυτόνομη αξία της. Με άλλα λόγια, η διατήρηση των ασφαλιστικών ταμείων δεν είναι, πλέον, παρά η διατήρηση γραφειοκρατικών μηχανισμών, που δεν είναι αναγκαίοι, καθ' όσον το ίδιο το Δημόσιο στην πραγματικότητα αναλαμβάνει να καταβάλλει τις συντάξεις (και εγγυάται την καταβολή τους) με χρήματα όλων των φορολογουμένων πολύ περισσότερο από τις ασφαλιστικές εισφορές των ιδίων των ασφαλισμένων (δεν ανοίγουμε καν τη συζήτηση για τα ταμεία, των οποίων σημαντικό ή αποκλειστικό μέρος των πόρων είναι οι "κοινωνικοί πόροι" ή, αλλιώς και πιο κυνικά και αληθινά, φόροι υπέρ τρίτων, ή αυτά που έχουν ειδικό καθεστώς επιδότησης από το Δημόσιο).
Συνεπώς, το αίτημα για κατάργηση των ταμείων και χορήγηση της βασικής συντάξεως απ' ευθείας από το Δημόσιο (ως μέρος μιας συνολικής οικονομικής πρότασης αλλά και αυτοτελώς) χρειάζεται περισσότερη δημοσιότητα και συζήτηση.
No comments:
Post a Comment