Υψηλός συντεχνιασμός

Ο λαϊκισμός και οι συντεχνίες δεν είναι μόνο τα ταξί ή ο Φωτόπουλος. Μία από τις συντεχνίες που ευθύνεται για μεγάλο μέρος από τα χάλια μας είναι αυτή των καθηγητών στην ανώτατη παιδεία. Το κρατικό μονοπώλιο στην ανώτατη παιδεία, μάλιστα, τους διασφαλίζει και μία ιδιότυπη ασυλία από τον ανταγωνισμό, καθώς ελλείπει οποιοσδήποτε λόγος να υποβληθούν σε κάποια βάσανο αξιολόγησης. Αποτέλεσμα, φυσικά, είναι ότι τα ελληνικά Α.Ε.Ι. δεν είναι καλά, έχουν πολύ χαμηλές θέσεις στις διεθνείς κατατάξεις και, κυρίως, ότι προσφέρουν πολύ κακές υπηρεσίες σ' αυτούς, προς χάριν των οποίων υποτίθεται ότι λειτουργούν, στους φοιτητές τους.

Το σύμπλεγμα, το κατεστημένο που έχει γαντζωθεί στα πανεπιστήμια είναι τόσο ισχυρό, ώστε οποιαδήποτε προσπάθεια μεταρρύθμισης κολλούσε πάντοτε στις αντιδράσεις του και στην εξουσία που κατείχε (εν ονόματι της αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ που διασφαλίζεται από το Σύνταγμα). Το κακό με το σύστημα που ίσχυε μέχρι πρότινος δεν ήταν ότι διασφάλιζε την αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ, αλλά ότι τα απομόνωνε από οποιαδήποτε εξωτερική επίδραση, έλεγχο, ευθύνη, μολονότι η χρηματοδότησή τους ήταν αποκλειστικά από τον κρατικό προϋπολογισμό. Επίσης, η διοίκησή τους είχε ανατεθεί σε ένα σώμα αποτελούμενο από καθηγητές, διοικητικούς και φοιτητές, οι οποίοι δεν είχαν βέβαια τις γνώσεις ή την εξειδίκευση για να ασκήσουν αποτελεσματική διοίκηση. Παράλληλα, η αλληλεξάρτηση (ακαδημαϊκή και διοικητική) καθηγητών και φοιτητών είχε καταστήσει τις συναλλαγές μεταξύ τους ενδημικό φαινόμενο κατά την επιλογή των διοικητικών οργάνων των πανεπιστημίων.

Την κατάσταση αυτή ήλθε να ανατρέψει ο νόμος της κας. Διαμαντοπούλου, με τον οποίο προβλέφθηκε και η συμμετοχή στη διοίκηση προσώπων εκτός του πανεπιστημίου, επιλεγομένων όμως από τους ίδιους τους πανεπιστημιακούς. Η κατάσταση είχε φθάσει σε τέτοια αίσχη, που ο νόμος πέρασε με ευρύτατη πλειοψηφία στη Βουλή, μολονότι έθιγε μια από τις ισχυρότερες ελληνικές συντεχνίες, τους καθηγητές πανεπιστημίου, ενώ αποδυνάμωνε δραστικά και το ρόλο των φοιτητικών κομματικών παρατάξεων, οι οποίες απετέλεσαν τον κομματικό σωλήνα για τα περισσότερα από τα στελέχη των κομμάτων της Μεταπολίτευσης.

Όμως στη χώρα μας η τήρηση της νομιμότητας εξακολουθεί να είναι ζητούμενο. Δεν αρκεί η ψήφιση του νόμου, όταν θιγόμενες συντεχνιακές ομάδες εκβιάζουν για τη μη-εφαρμογή του και όταν οι προβλεπόμενες από το νόμο κυρώσεις απλώς δεν εφαρμόζονται (ποιος δεν θυμάται ότι οι Περιφέρειες είχαν αρνηθεί να τηρήσουν το νόμο και να αφαιρέσουν τις άδειες στα ταξί που παράνομα έκλειναν δρόμους, απέκλειαν λιμάνια και αεροδρόμια κ.λπ.). Έτσι, κάποια Πανεπιστήμια δεν προχώρησαν στην εκλογή των οργάνων διοικήσεως που προβλέπει ο νέος νόμος, όταν με τη βία κάποιες ομάδες εμπόδιζαν τη σύγκληση των οργάνων που θα έκαναν την εκλογή.

Κανονικά αυτά τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, ως στερούμενα διοικήσεως, δεν θα έπρεπε να μπορούν να καταρτίσουν προϋπολογισμό, δαπάνες κ.λπ. και προβλεπόταν από το νόμο ότι, σε περίπτωση που δεν εξέλεγαν διοίκηση, δεν θα ελάμβαναν χρηματοδότηση. Έτσι, όσο και να χτυπιόταν οι μειοψηφίες, με τον κρουνό του κρατικού χρήματος κλειστό κάποτε τα ιδρύματα αυτά θα έπρεπε να βρουν τρόπο, για να εφαρμόσουν το νόμο. Αυτό υπολόγιζε η συντριπτική πλειοψηφία της Βουλής. Όμως υπολόγιζαν χωρίς τη συγκυρία που ήθελε ένα μέρος του καθηγητικού κατεστημένου να αναλαμβάνει το Υπουργείο Παιδείας. Ο κ. Μπαμπινιώτης, αδιαφορώντας για τη βούληση των εκλεγμένων αντιπροσώπων του ελληνικού λαού, αποφάσισε να μην εξαρτήσει την τήρηση του νόμου με την αποδέσμευση των επιχορηγήσεων των ΑΕΙ. Αποφάσισε, δηλαδή, ότι είναι επιτρεπτό τα χρήματα του ελληνικού λαού (και του γερμανικού, ολλανδικού κ.λπ.) θα διατίθενται από ανθρώπους, οι οποίοι παραβιάζουν τη νομοθεσία. Ωσάν να μην είναι η ανομία ένα από τα βασικά αίτια της σημερινής κατάστασης, ο Υπουργός προφανώς έθεσε την ανάγκη να υπερασπισθεί τη συντεχνία του υπεράνω του δημοσίου συμφέροντος και έδωσε, έτσι, ένα κάκιστο παράδειγμα. Ακόμη πιο λυπηρό είναι ότι ο Πρωθυπουργός φαίνεται να ανέχεται τη συμπεριφορά αυτή, παρ' ότι τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνησή του είναι αυτά που ψήφισαν, στη Βουλή, το νέο νόμο. Ίσως όμως ακόμη χειρότερη προοπτική να είναι η διατήρηση του κ. Μπαμπινιώτη στο Υπουργείο Παιδείας και μετά τις εκλογές.