"Τι πρόβλημα έχετε με την Εκκλησία;"

Σε προηγούμενη ανάρτηση (η οποία έχει προκαλέσει ρεκόρ σχολίων για το ιστολόγιό μας) αναφερθήκαμε στο Νο. 1 θέμα, για το οποίο δεχόμαστε αντιρρήσεις από συντηρητικούς συμπολίτες μας, στους οποίους παρουσιάζουμε το πρόγραμμά μας (αν και από τα σχόλια μπορείτε να διαπιστώστε ότι μας γίνεται και κριτική, με αξιόλογα επιχειρήματα, ότι δεν είμαστε αρκετά φιλελεύθεροι στο συγκεκριμένο θέμα), το γάμο μεταξύ προσώπων του ιδίου φύλου. Ένα άλλο θέμα που προκαλεί πολλές αντιδράσεις είναι η στάση μας απέναντι στην Εκκλησία της Ελλάδος (το τρίτο θέμα, για το οποίο πολλοί μας "κράζουν", είναι οι προτάσεις μας για τα ναρκωτικά - θα έλθουμε και σ' αυτό σύντομα).

Συγκεκριμένα, η στάση της Φιλελεύθερης Συμμαχίας, όπως αποτυπώνεται και στο πρόγραμμά της, εκλαμβάνεται ως εχθρική προς την Εκκλησία, τη χριστιανική θρησκεία, τους πιστούς, μας κατηγορούν επί αθεΐα κ.λπ. Ταυτίζεται, από πολλούς που διαφωνούν μαζί μας, η πρόταση για διαχωρισμό Εκκλησίας - Κράτους με πόλεμο ή χλεύη, εκ μέρους μας κατά της θρησκείας. Προκαταβολικά να ξεκαθαρίσουμε ότι οι πολιτικές μας προτάσεις είναι εντελώς ουδέτερες, ως προς τη θρησκεία, υπό την έννοια ότι δεν προϋποθέτουν την υποστήριξη κάποιας συγκεκριμένης θρησκείας ή αγνωστικισμό ή αθεΐα. Επίσης, μας είναι εντελώς αδιάφορο, για όποιον θέλει να ενισχύσει την προσπάθειά μας εγγραφόμενος στο κόμμα μας, αν θρησκεύεται ή όχι (ούτε "τεστ αθεΐας", ούτε εξετάσεις θρησκείας κάνουμε).

Διαπιστώνουμε, όμως, ότι η Πολιτεία επιφυλάσσει μια ιδιαίτερη προνομιακή θέση για την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, την αναγνωρίζει ως "επικρατούσα", ζητεί η εκπαίδευση ουσιαστικά να την ενισχύει, είναι οργανωμένη ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (ενώ μέχρι την καταδίκη μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν αναγνώριζε κανενός είδους νομική υπόσταση στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία της Ελλάδος), έχει απαλλαγεί ουσιαστικά από κάθε φόρο, το προσωπικό της μισθοδοτείται από τη γενική φορολογία, η υπηρεσία που χορηγεί πολεοδομικές άδειες για ναούς και θρησκευτικά κτήρια όλων των θρησκειών ελέγχεται από την τοπική Μητρόπολη κ.λπ. Θεωρούμε ότι τα προνόμια αυτά οδηγούν σε μια σειρά από διακρίσεις εις βάρος όσων δεν ασπάζονται τα διδάγματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας και δεν εντάσσονται οργανωτικά σ' αυτήν, μερικές φορές μέχρι και του σημείου να θίγουν τη θρησκευτική τους ελευθερία.

Τι ζητούμε, λοιπόν; Δεν ζητούμε την κατάργηση της Εκκλησίας - αφού το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι το θεωρούμε αυτονόητο. Φυσικά δεν ζητούμε την κατάργηση της θρησκείας (όπως έκανε η Αλβανία επί Χότζα). Ζητούμε οι θρησκευτικές κοινότητες να είναι οργανωμένες αποκλειστικά κατά το ιδιωτικό δίκαιο, ενδεχομένως σε ιδιώνυμα νομικά πρόσωπα. Να έχουν αυτοτέλεια, δική τους περιουσία και διαχείριση, να συναλλάσσονται όπως όλα τα νομικά πρόσωπα, να φορολογούνται όπως όλα τα νομικά πρόσωπα - και να είναι όλες ισότιμες, χωρίς οποιασδήποτε μορφής διάκριση υπέρ κάποιας από αυτές. Σε επίπεδο Κράτους, πλέον, την κατάργηση οποιασδήποτε πρακτικής που δείχνει την αποδοχή μιας θρησκείας - θρησκευτικού όρκου μαθήματος θρησκευτικών στα σχολεία με κατηχητικό περιεχόμενο, θρησκευτικού γάμου ως ισόκυρου με τον πολιτικό (φυσικά δεν έχουμε καμμία αντίρρηση να τελούνται θρησκευτικές τελετές γάμου στα πλαίσια μιας θρησκευτικής/ λατρευτικής κοινότητας, δεν πρέπει όμως να έχουν κύρος για το κράτος), πρακτικά της αποκλειστικότητας της θρησκευτικής κηδείας.

Μας λένε κάποιοι: μα δεν αναγνωρίζετε το ρόλο της Εκκλησίας στη διαμόρφωση του νεοελληνικού πολιτισμού; Μολονότι αυτό είναι ερώτημα περισσότερο κοινωνιολογικού χαρακτήρα (και οπωσδήποτε η Ανατολική Εκκλησία έχει παίξει ρόλο), δεν μπορούμε να αντιληφθούμε σε ποιο βαθμό ένας τέτοιος ρόλος πρέπει να βαρύνει περισσότερο από τη θρησκευτική ελευθερία ή γιατί να πρέπει να επιβάλλει σε κάποιον να χρηματοδοτεί, μέσω των φόρων του, μια λατρευτική κοινότητα, στην οποία δεν ανήκει. Στο κάτω-κάτω, εάν οι θρησκευτικές κοινότητες οργανωθούν κατά το ιδιωτικό δίκαιο, κάθε πιστός θα μπορεί πολύ πιο εύκολα να στρέφει τις χρηματικές του συνεισφορές στην κοινότητα της προτίμησής του.

Δεν πρέπει να παραβλέψουμε και την απαρχή του εναγκαλισμού της Εκκλησίας από το Κράτος (γιατί αυτό συνέβη στην αρχή, οι ρόλοι αντεστράφησαν αργότερα): ο Μ. Κωνσταντίνος αποφάσισε να εκμεταλλευθεί το θρησκευτικό συναίσθημα των στρατιωτών του, για να επικρατήσει επί των λοιπών τετραρχών και να κυριαρχήσει στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία - και, για να αποφύγει δογματικές διαιρέσεις τους, συγκάλεσε ο ίδιος την Α' Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια. Η συνέχεια υπήρξε ανάλογη (όχι μόνο στο χώρο της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη). Με μια τέτοια ιστορική βάση, θα περίμενε κανείς ότι η ίδια η Εκκλησία της Ελλάδος θα αποζητούσε η ίδια την ανεξαρτητοποίησή της από το Κράτος. Φαίνεται όμως ότι στην κάστα των προνομιούχων του Δημοσίου ή του ευρύτερου δημοσίου τομέα περιλαμβάνονται και πολλοί men in black.