Το Σύνταγμά μας ορίζει (άρθρο 4 § 2) ότι "Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις". Το Οικογενειακό μας δίκαιο, μετά το 1983, είναι προσανατολισμένο στην αρχή αυτή. Κάποιες Ελληνίδες, όμως, είναι λιγότερο ίσες από κάποιες άλλες Ελληνίδες, και ιδίως από τους Έλληνες συζύγους τους - και μάλιστα με το νόμο! Είναι εκείνες οι ξεχασμένες από την Πολιτεία (άραγε δεν τις θεωρεί Ελληνίδες;) μουσουλμάνες της Δυτικής Θράκης,* οι οποίες δεν έχουν κληρονομικά δικαιώματα αντίστοιχα με αυτά των ανδρών, οι σύζυγοί τους μπορούν να τις χωρίσουν λέγοντας απλώς τρεις φορές τη λέξη talaq ("σε χωρίζω"), αυτές που υπάγονται, για κληρονομικά και οικογενειακά θέματα, στη δικαιοδοσία του Μουφτή (με μια τυπική επικύρωση των αποφάσεών του από τα ελληνικά Δικαστήρια), ο οποίος εφαρμόζει τον ιερό ισλαμικό νόμο, τη Σαρία.
Να το επαναλάβουμε: στη Δυτική Θράκη εφαρμόζεται από όργανα της ελληνικής Πολιτείας θρησκευτικό δίκαιο - και οι μουσουλμάνες γυναίκες βρίσκονται σε κατώτερη θέση από τους άνδρες.
Πού οφείλεται αυτό; Σε σχετική δέσμευση που ανέλαβε η χώρα μας με τη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923. Υπενθυμίζουμε ότι τότε υπήρχε ακόμη Σουλτάνος στην Τουρκία (μολονότι την ουσιαστική εξουσία ασκούσε ο Ατατούρκ ήδη απο το 1919). Συμφωνήσαμε τότε για την ανταλλαγή των πληθυσμών με την εξαίρεση των μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης και των Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως και αναλάβαμε, ουσιαστικά, να σεβόμαστε τη θρησκευτική τους ταυτότητα. Τέσσερα χρόνια, το 1927, μετά η Τουρκία υιοθέτησε το λατινικό αλφάβητο, το ελβετικό αστικό δίκαιο και τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους (εν μέσω πολλών αντιδράσεων τότε). Το οικογενειακό δίκαιο που εφαρμοζόταν πλέον προστάτευε τις Τουρκάλες γυναίκες από την αυθαιρεσία των συζύγων τους και τους έδινε ισότιμα κληρονομικά δικαιώματα. Η αλλαγή αυτή, όμως, δεν επηρέασε το καθεστώς των Μουσουλμάνων στη Δυτική Θράκη. Ουδέποτε η Τουρκία ζήτησε αντίστοιχη αλλαγή και στο δικό τους οικογενειακό δίκαιο.
Βέβαια, η ελληνική Πολιτεία από την πλευρά της αντιμετώπιζε τους Μουσουλμάνους της Θράκης ως πράκτορες της Τουρκίας, ξεχνούσε ότι είναι Έλληνες πολίτες, αδιαφορώντας για την κατοχύρωση στοιχειωδών δικαιωμάτων γι' αυτούς (και, σε πολλές περιπτώσεις, προχωρώντας σε απαράδεκτες διακρίσεις και άλλες ενέργειες, όπως ευθεία υφαρπαγή περιουσιών, εις βάρος τους). Αντί να αναλάβει η ίδια πρωτοβουλία για αλλαγή του καθεστώτος αυτού, ζητώντας από την Τουρκία να συμφωνήσουν σε αλλαγή των σχετικών προβλέψεως της Συνθήκης της Λωζάννης, αδιαφόρησε πλήρως. Πρέπει να σημειώσουμε, μάλιστα, ότι το καθεστώς της Σαρίας (εκτός από συνταγματικά και ηθικά απαράδεκτο), όπως εφαρμόζεται στη Δυτική Θράκη, παραβιάζει και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, την οποία έχουν κυρώσει και από την οποία δεσμεύονται τόσο η χώρα μας, όσο και η Τουρκία.
Κι έτσι έχουμε μια κατάσταση όπου στην "καθυστερημένη", "οπισθοδρομική" Τουρκία (όπως μας αρέσει να την υποτιμούμε) η ισότητα των φύλων και το κοσμικό οικογενειακό και κληρονομικό δίκαιο είναι καθιερωμένα νομοθετικά, ενώ στην "ανεπτυγμένη" Ελλάδα επιτρέπουμε, δίχως ίχνος ευαισθησίας ή ντροπής, ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού να στερείται βασικών δικαιωμάτων, χωρίς να κάνουμε προσπάθειες αυτό ν' αλλάξει.
*Είναι αυτονόητο ότι σεβόμαστε το δικαίωμα του καθενός να αυτοπροσδιορίζεται, να θεωρεί τον εαυτό του και να δηλώνει Τούρκος, Πομάκος, Θρακιώτης, ό,τι θέλει. Στην παρούσα ανάρτηση χρησιμοποιείται ο προσδιορισμός "μουσουλμάνος", για να δηλωθούν όλα τα πρόσωπα, για τα οποία ισχύει το ειδικό καθεστώς της Συνθήκης της Λωζάννης, ανεξάρτητα από τον τρόπο που ο καθένας μπορεί να αυτοπροσδιορίζεται.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
9 comments:
Συμφωνώ απολύτως επί της ουσίας. Θα μου επιτρέψετε μια αυτοπαραπομπή. Δεν είμαι και τόσο βέβαιος ότι η Συνθήκη της Λωζάννης μας υποχρεώνει σε όσα (κάκιστα) ισχύουν.
Γιατί θα πρέπει το κράτος να στερεί τους πολίτες από το ατομικό τους δικαίωμα να ορίζουν όπως αυτοί επιθυμούν και συμφωνούν μεταξύ τους τις οικογενειακές, τις κληρονομικές, τις εργασιακές κλπ. σχέσεις τους;
Γιατί θα πρέπει το κράτος να επεμβαίνει σ' αυτές τις σχέσεις που αποτελούν res adiafora για το ίδιο και να μην σέβεται τις σχετικές επιθυμίες και τις συμφωνίες των ίδιων των ατόμων;
@ αθ. αναγνωστόπουλος
Ευχαριστώ πολύ για την παραπομπή, είναι πολύ χρήσιμη. Επιβεβαιώνει ακόμη περισσότερο ότι η κατάργηση των διακρίσεων αυτών δεν είναι ζήτημα νομικής δέσμευσης, αλλά πολιτικής βούλησης. Αλλά και στην αντίθετη περίπτωση, αν ήταν να διακινδυνεύσουμε πόλεμο για μια βραχονησίδα, πολύ περισσότερο θα έπρεπε να διακινδυνεύσουμε διπλωματικό επεισόδιο, για να γλιτώσουν περίπου 45.000 γυναίκες - Ελληνίδες πολίτες από την καταπίεση ενός θεοκρατικού "δικαίου".
Επίσης, τι δουλειά έχει το κράτος να πληρώνει κάποιον για να μας πληροφορεί ότι π.χ. "αν σε σκανδαλίζει το μάτι σου βγάλτο και πέτα το" (Κατά Ματθαίον 18:9). Ευτυχώς που αυτό δεν έχει ισχύ νόμου.
Όπως σωστά παρατηρεί και ο william πρώτα πρέπει να προχωρήσουμε στο διαχωρισμό κράτους - εκκλησίας και μετά να πιάσουμε αυτά τα θέματα που κατά τη γνώμη δεν έχουν να κάνουν πρωτίστως με νόμους αλλά με την πίστη στα τελείως προβληματικά διδάγματα των αρχαίων προλήψεων και δεισιδαιμονιών που ονομάζουμε θρησκείες.
Αν η ισότητα των φύλων είναι κάτι καλό και σωστό, δεν είναι μόνο για μια μερίδα του πληθυσμού ετούτου του πλανήτη -ή εν προκειμένω ετούτου του κράτους- (πχ χριστιανούς) ενώ για μια άλλη δεν είναι (μουσουλμάνους), όπως μοιάζει να εννοεί το σχόλιο του bourchas. Κάποια πράγματα είναι οικουμενικά. Με τον ίδιο τρόπο που δε μιλούμε για μουσουλμανική άλγεβρα (αν και από τους μουσουλμάνους ξεκίνησε) ή δε μιλούμε για χριστιανική φυσική (παρομοίως), δε μπορούμε να δεχόμαστε (κατά τη γνώμη μου και να σεβόμαστε) τέτοιους διαχωρισμούς και εξαιρέσεις όταν μάλιστα έχουν τόσο αδύναμη και ανεπαρκή μπροστά στη λογική αιτιολογία όπως έχουν τα θρησκευτικά δόγματα και πεποιθήσεις.
[πολύ περισσότερο θα έπρεπε να διακινδυνεύσουμε διπλωματικό επεισόδιο, για να γλιτώσουν περίπου 45.000 γυναίκες - Ελληνίδες πολίτες από την καταπίεση ενός θεοκρατικού "δικαίου"].
.............................
Τούτο όμως αντιφάσκει με την θέση σας περί μη αποδοχής της τριτενέργειας των ατομικών δικαιωμάτων στο post για τα ομοφυλλόφυλα ζευγάρια. Αντιλιμπεραλιστικό διπλωματικό επεισόδιο θα διμιουργήσετε και είναι κρίμα!
Συμπληρώνω το προηγούμενό μου σχόλιο για να κάνω πιο σαφές που βρίσκω ότι πάσχει αυτό που προτείνει ο κος bourchas για το συγκεκριμένο θέμα.
Το πρόβλημα με το ισλάμ δεν είναι μόνο το πως βλέπει τις γυναίκες (και ο χριστιανισμός δεν πάει παραπίσω πχ στο Δευτερονόμιο μαθαίνουμε ότι αν μια γυναίκα δεν ουρλιάξει με όλη της δύναμη αν τη βιάσουν, πρέπει κατόπιν να πετροβοληθεί μέχρι θανάτου κι αυτή μαζί με το βιαστή της γιατί συνέβαλε στο βιασμό της -όπως παρατηρεί μάλιστα σε πρόσφατη ομιλία του ο Sam Harris ο βιασμός υπ' αυτήν την έννοια είναι το έγκλημα ενός άντρα σε έναν άλλο άντρα, η γυναίκα είναι απλά το μέσο). Το πρόβλημα με τις φονταμενταλιστικές ισλαμικές κοινωνίες επίσης δεν είναι μόνο το ότι διαμορφώνονται τέτοιες συνθήκες ώστε μια γυναίκα να μη γνωρίζει και να μην έχει αντίληψη των δικαιωμάτων της (η ισότητα των φύλων δεν υφίσταται κατά το Κοράνι -και κατά την Παλαιά Διαθήκη βεβαίως όπου πληροφορούμαστε ότι η γυναίκα πλάστηκε από το πλευρό του άντρα, με άλλα λόγια μας δηλώνεται η ersatz ανθρώπινη διάστασή της), οι γυναίκες σε πολλές ισλαμικές χώρες δεν λαμβάνουν μόρφωση ή υποβάλλονται σε θαυμάσιες διαδικασίες όπως η κλειτοριδεκτομή. Εννοεί ο κος Bourchas ότι το κάνουν αυτό ελεύθερα ή το ευχαριστιούνται; Το πιο μεγάλο πρόβλημα είναι ότι ακόμα και αν μια γυναίκα φτάσει να έχει αντίληψη των δικαιωμάτων της, το να τα διεκδικήσει μπορεί να αποδειχτεί πέρα για πέρα προβληματικό, αν δε σημαίνει άλλους σοβαρότατους κινδύνους για την ίδια.
Η όποια ισότητα των φύλων υπάρχει τόσο στο δυτικό κόσμο, σε ορισμένα μουσουλμανικά κράτη ή αλλού δε συνέβη επειδή ακολουθήθηκαν κάποιες θρησκευτικές επιταγές, αλλά αντιθέτως επειδή αγνοήθηκαν τέτοια δόγματα.
Σε κοινωνίες, όπου μια θρησκεία με τέτοιες αντιλήψεις κυριαρχεί σε κάθε επίπεδο της ζωής για ποια ελευθερία στη βούληση και στην επιθυμία του ατόμου μπορούμε να μιλάμε; Δεν εννοώ βεβαίως σε καμιά περίπτωση ότι υπάρχει τέτοιος θρησκευτικός φονταμενταλισμός στο μουσουλμανικό πληθυσμό στη Θράκη, αλλά προβλήματα σαν αυτό στο οποίο αναφέρεται το post είναι υπαρκτά και θεωρώ επιπόλαιη μια θέση που λέει πολύ απλά να αφήσουμε το πρόβλημα όπως έχει γιατί αυτό δεν είναι υπόθεση που πρέπει να αφορά το κράτος ή τους υπόλοιπους από μας.
Επαναλαμβάνω τη γνώμη μου: πρέπει πρώτα να απαλλαγούμε από τις θρησκείες σε πολιτικό, νομικό επίπεδο. Μετά τα υπόλοιπα εύκολα θα ακολουθήσουν.
@ bourchas
Διατυπώνοντας το αίτημα να "γλιτώσουν" οι Ελληνίδες μουσουλμάνες από την υπαγωγή τους στο ιερό μουσουλμανικό δίκαιο (τονίζω τη λέξη "ιερό") δεν αναφέρομαι στις ιδιωτικές σχέσεις των γυναικών αυτών, όπως διαμορφώνονται με την ελεύθερη βούλησή τους, στην εκούσια συμμόρφωσή τους με τον ισλαμικό τρόπο ζωής κ.λπ., αλλά στην αναγκαστική εκ του (ελληνικού) νόμου υπαγωγή τους σε ένα καθεστώς νομικής ανισότητας - το αντιλαμβάνομαι όχι ως τριτενέργεια, εν προκειμένω, αλλά ως ισότητα ενώπιον του νόμου.
Ο/Η Averell είπε...
"..το αντιλαμβάνομαι όχι ως τριτενέργεια, εν προκειμένω, αλλά ως ισότητα ενώπιον του νόμου".
..............................
Έχω τη γνώμη ότι βάζετε το κάρο μπροστά από το άλογο!
Το πρόβλημα είναι ο νόμος και η επέμβαση του κράτους σ' αυτές τις σχέσεις.
Post a Comment