Saturday, March 22, 2008

Πώς πάμε από ένα διανεμητικό σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα;

Ας πούμε ότι έχουμε πείσει την κοινωνία για την αναγκαιότητα ενός κεφαλαιοποιητικού συστήματος και ότι έχουμε αποφασίσει να το καθιερώσουμε. Ένα βασικό ερώτημα που τίθεται, σε μια τέτοια περίπτωση, είναι πώς θα μεταβούμε από το ένα σύστημα στο άλλο. Η απάντηση σ' αυτό το πρόβλημα εξαρτάται από κάποιες συγκεκριμένες παραμέτρους: σε τι ορίζοντα χρόνου θέλουμε να έχουμε αμιγώς κεφαλαιοποιητικό σύστημα, τι διαθέσιμους πόρους έχουμε κ.λπ.

Ξεκαθαρίζουμε ότι πρέπει οπωσδήποτε να τιμηθούν οι υποχρεώσεις που έχει το ισχύον σύστημα, δηλαδή όλοι οι συνταξιούχοι να εξακολουθήσουν να λαμβάνουν τις συντάξεις τους. Αυτό σημαίνει ότι, κατ' ανάγκην, ένα μέρος από τις εισφορές των ασφαλισμένων θα πρέπει να διατίθεται για την κάλυψη των συνταξιοδοτικών υποχρεώσεων των ταμείων. Συνεπώς, από τη στιγμή που αποφασίζουμε τη μετάβαση, ορίζουμε ένα (μικρό στην αρχή) ποσοστό, που θα κατατίθεται στον ατομικό λογαριασμό του κάθε ασφαλισμένου, ενώ το υπόλοιπο θα πηγαίνει στο σύστημα, όπως ισχύει. Αντίστοιχα, ο ασφαλισμένος θα προσδοκά να λάβει ένα (μικρό) μέρος της σύνταξής του (όταν συμπληρώσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις) βάσει του κεφαλαιοποιητικού συστήματος και το υπόλοιπο βάσει του ισχύοντος.

Χρόνο με το χρόνο, το ποσοστό της εισφοράς που θα κατατίθεται στους ατομικούς λογαριασμούς θα αυξάνεται, ενώ αυτό που θα διατίθεται για την κάλυψη των υποχρεώσεων του συστήματος θα μειώνεται. Οι υποχρεώσεις του (παλαιού διανεμητικού) συστήματος θα μειώνονται σταδιακά, όσο πεθαίνουν όσοι λαμβάνουν σύνταξη σύμφωνα με αυτό και, συν τω χρόνω, θα ελαχιστοποιηθούν - τότε η μετάβαση στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα θα είναι πλήρης.

Οι υποχρεώσεις του συστήματος που δεν θα καλύπτονται από τις εισφορές των ασφαλισμένων κατά τη μεταβατική περίοδο θα καλύπτονται από τη γενική φορολογία. Εάν βρεθεί ένας πόρος να ενισχύσει το σύστημα κατά τη μεταβατική περίοδο (βλ. πρόταση Ανδρουλάκη: Εθνικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης), η μετάβαση θα είναι ακόμη πιο ομαλή.

No comments: